ओबामांची अमेरिका

बराक हुसेन ओबामा हे वादळ आता सा-या जगावर धडकायला सज्ज झालंय.ज्या अमेरिकेला वंशवाद,गुलामगिरी आणि वर्णभेदाचा मोठा इतिहास आहे त्या देशात बराक हुसेन ओबामा या सारख्या चमत्कारीक नावाचा अमेरिकन आफ्रिकन अध्यक्ष होणं ही एक क्रांतीकारक घटना आहे.फक्त बारा वर्षीपूर्वी प्रचलित राजकारणात उतरलेल्या ओबामांनी अमेरिकेमधले सर्वशक्तीमान पद काबीज केलंय.तेही प्रस्थापित व्वस्थेचा भाग बनत,समन्वयवादी भूमीकेतून (कोणतेही जातीय अथवा आर्थिक आरक्षण न घेता किंवा 'अल्पसंख्याक' कार्ड न वापरता...)

अमेरिकेच्या 44 व्या अध्यक्षपदासाठी झालेली निवडणुक हीच मुळात मोठी ऐतिहासीक होती.आठ वर्षाच्या बुशशाहीचा शेवट यंदा होणार हे नक्की होतं..बुश यांच्या पक्षानं जॉन मॅकेन यांना झटपट उमेदवारी जाहीर केली.मात्र डेमॉक्रेटीक पक्षाची उमेदवारी मिळवण्याकरता ओबामांना मोठा संघर्ष करावा लागला.हिलरी क्लिंटन सारख्या हाय प्रोफाईल उमेदवाराशी त्यांची फाईट विलक्षण रंगली.या निवडणुकीत हिलरीबाजी मारणार हा सा-यांचा होरा चुकवत ओबामांनी बाजी मारली.डेमॉक्रेटीक पक्षाच्या निवडणुकीत ओबामांनी हिलरीचा पराभव करत अध्यक्षपदाच्या निवडणुकीचं तिकीट मिळवलं. 232 वर्षांच्या अमेरिकन लोकशाहीत प्रथमच एखादा ब्लॅक उमेदवार अध्यक्षपदाचा प्रमुख उमेदवार बनला होता.

बुश यांच्या कारभाराला त्रासलेल्या अमेरिकन जनतेला नवा चेंज हवा होता.बुश अध्यक्ष बनताच वर्षभराच्या आतंच वर्ल्ड ट्रेड सेंटरवर हल्ला झाला.ह्या हल्ल्याचे निमीत्त साधून युद्धपिपासू बुश प्रशासनानं प्रथम अफगाणिस्तान आणि नंतर इराक बेचीराख केलं.या दोन्ही देशात लक्षावधी लोकं मारले गेले.सद्दाम हुसेन यांना फासावर चढवण्यात आलं.इराक आणि अफगाणिस्तानमध्ये अमेरिकेचे कठपूतळी सराकार स्थापन करण्यात आले.मात्र तरीही अमेरिकेला या युद्धात विजय मिळाला नाही. खनिज तेलावर संपूर्ण ताबा मिळवण्याचं अमेरिकन ड्रीम भंग पावलंय. उलट इराकमध्ये रोज मरणारं सैन्य परत बोलवण्याकरता कोणतं कारण तयार करायचं हा प्रश्न आज अमेरिकेपुढ पडलाय.खनिज तेलाच्या किंमती वाढल्यामुळे निर्माण झालेल्या चलनवाढीचा मोठा फटका अमेरिकन अर्थव्यवस्थेला बसलाय.1929 नंतरच्या सर्वात मोट्या अमेरिकन महामंदीला आज अमेरिकाच नाही तर सारं जगं सामोरं जातंय..या सर्व परिस्थिनं गांजलेल्या अमेरिकन जनतेला म्हणबनच यंदा चेंज हवा होता.

मात्र एवढा क्रांतीकारी चेंज अमेरिकन नागरिक स्विकारतील का खरचं मोठा प्रश्न होता.केनियामध्ये जन्मलेला,इंडोनेशीयात बालपण घालवलेल्या बराक ओबामा या 47 वर्षाचे बराक हुसेन ओबामा यांच्या उमेदवारीनं सा-या अमेरिकन नागरिकांना मोठ्या कसोटीवर आणले होते.मात्र या कसोटीमधून अमेरिकन जनता यशस्वीपणे बाहेर पडलीय.अमेरिकेत काहीही अशक्य नाही या ओबांमांच्या विश्वासाला या निवडणुकीत अमेरिकेनं पावती दिलीय.अब्रामह लिंकन,मार्टीन ल्यूथर किंग यांच्या विचारांना आज 21 व्या शतकातल्या भांडवलवादी अमेरिकन्सनं प्रत्यक्षात आणलंय.मध्यमवर्ग आणि युवक या राजकारणामध्ये सहसा लक्ष न घालणा-या समाज घटकांनी यंदा प्रथमच ओबामांना भरभरुन मतदान केलंय.या अमेरिकन निवडणुकीतला हाही एक मोठा बदल आहे.

ओबामांच्या या विजयाचा भारतीय दृष्टीकोणातून अभ्यास करताना मला काही वेगळेच प्रश्न पडलेत. धर्म,वर्ण यांच्या पलीकडं जातं ओबांमानी अमेरिका काबीज केलीय.मात्र भारतीय राजकारण्यांची अस्मिता देशावरुन प्रदेशाकडं प्रदेशावरुन विभागाकडं केंद्रीत होत चाललीय.गल्ली पासून दिल्लीपर्यंत पसरलेल्या या आसेतु हिमाचल भारतवर्षावर गारुड करु शकेल असा एकही नेता आज दिसत नाही.उलट राजकीय नेते मी पाटण्याचा,मी मुंबईचा ,मी चेन्नईचा या सारख्या विचारांनी देशाच्या एकात्मतेला वारंवार आव्हान देत आहेत.या सारख्या परिस्थीतीमध्ये आधी देश मग प्रदेश असा विचार करणारा नेता भारताला कधी मिळणार हा प्रश्न मला सतावतोय.

अमेरिचे सतत अंधानुकरण करणारे भारतीय युवक ओबामांच्या विजयांचे अनुकरण करणार का ? YES WE CAN ची भारतीय आवृत्ती कधी अनुभवयाला मिळेल याचीच वाट मी सध्या पाहतोय...